Wat zegt DISC over hoe je omgaat met stress?

De motorrijder rijdt bergafwaarts en verliest de grip op het wegdek. Langzaam maar zeker glijdt hij onderuit, terwijl de vangrail steeds dichterbij komt. Vonken spatten van het asfalt en de tijd lijkt stil te staan. De stress slaat toe. Hij besluit zijn hoofd laag te houden om de vangrail te ontwijken. Uiteindelijk belandt hij met flinke schaafwonden in de bosjes. Dit verhaal illustreert natuurlijk een wel erg overdreven voorbeeld van hoe stress ons kan beïnvloeden, maar het punt is duidelijk. In dit blog ga ik verder in op de verhouding tussen DISC en stress, en hoe je DISC kunt gebruiken om met stress om te gaan.

Wat is stress?

Stress maakt je alert; je komt in een hogere actiestand. Vechten, vluchten en bevriezen zijn de basisreacties op een stressvolle gebeurtenis. Door stress sta je op scherp en door stress wist de motorrijder een wijs besluit te nemen in een fractie van een seconde. Stress heeft dus een belangrijke functie: omgaan met een uitdagende, soms gevaarlijke situatie door alle systemen op scherp te zetten. [1] Stress hoort ook bij het leven. Van daten tot kinderen opvoeden, van verhuizing tot verbouwing; alles wat de moeite waard is (en mede het verlies ervan) gaat gepaard met stress. Stress hoort erbij, ook op de werkvloer en in teamwerk.

Naast dat stress je kan helpen presteren, heeft stress ook nadelen, met name voor de gezondheid. Van belang is wat je voorkeurs- stressreactie is, en of die effectief en gezond is.

Verschillende stressreacties: ‘Copingstyle’

De Engelse term voor je reactie op stress is ‘copingstyle’. Die kan passief, vermijdend of actief zijn. [2]

Passieve coping: Je doet iets (hardlopen, mediteren, muziek maken) om de emotie te laten zakken.
Vermijdende coping: Door afleiding te zoeken (met bijvoorbeeld een dutje of op social media) proberen we minder bewust van het probleem te zijn.
Actieve coping: We gaan het probleem aanpakken, gedeeltelijk of helemaal. Bijvoorbeeld door een actielijst op te stellen.

DISC en stress coping

Uit onderzoek komt naar voren dat extraverten een voorkeur hebben voor actieve coping, en introverten eerder passieve coping zullen toepassen. Vertaald naar DISC betekent dat dat de Rode (Daadkracht, dominantie) en Gele stijl (Inspirerend, Invloed) als eerste impuls het probleem aan zullen gaan, en de groene en blauwe stijl eerder emotieregulatie of vermijding zullen toepassen, het probleem niet aanpakkend.

Je persoonlijkheid bepaalt dus gedeeltelijk hoe je op stress reageert: Mensen die zeer ambitieus zijn, en soms verslaafd zijn aan werk (workaholics) hebben Type A persoonlijkheid. Mensen die meer ontspannen in het leven staan vallen onder Type B. Type A bereikt vaak meer, maar dit gaat ook gepaard met hogere kans op hartkwalen, burn-out en meer ervaarde stress in het algemeen. [3]

Meer info over onze DISC trainingen 1 op 1 DISC sessie DISC training met team

Valkuilen

Goed om te weten waar je valkuilen liggen dus. Wat doe jij als je onder druk komt? Harder werken, of juist werk ontwijkend gedrag vertonen? Als je je bewust bent van je valkuil, kun je ook proberen er ‘omheen te lopen’. Door je bewust te zijn van je impuls, en even pauze te nemen (door bijvoorbeeld meditatie of een rustig moment te pakken) en een nieuw plan te maken: Is het tijd om het werk neer te leggen, of juist op te pakken? Wat is haalbaar vandaag? Ook Rosenberg beschrijft mooi hoe je van moeten naar willen kan gaan. [4] Zo neem je de controle weer, en dat is bewezen gezonder dan geen controle ervaren. De stress ervaring kan dan een ervaring van ‘excitement’ (opwinding) worden.

DISC-stijlen en stress

Door een DISC-test te doen weet je in welk gebied je kwaliteiten hoofdzakelijk liggen. Ook meet deze test wat je laat zien in je werk en welk gedrag je spontaan laat zien (zonder de druk van de werkcontext). Wanneer daar veel verschil tussen is, kost het je meer energie om dat te leveren wat gevraagd wordt, je bent niet vanuit je talent aan het werk, maar ‘hulpvaardigheden’ aan het inzetten. Het is aan te raden om werk te kiezen waarbij er niet te veel spanning ontstaat tussen je talenten en gevraagde competenties.

Herstel van stress: een overzicht per DISC kleur

Herstel na stress is cruciaal om gezond en effectief te blijven. Verschillende DISC-stijlen hebben verschillende manieren om weer op te laden. Hier zijn enkele strategieën die passen bij de verschillende DISC-kleuren:

Rood (Dominantie): Mensen met een rode DISC-stijl laden op door actief bezig te blijven. Sporten, uitdagingen aangaan en doelen stellen kunnen hen helpen om stress te verwerken en nieuwe energie te krijgen. Ze gedijen goed in een omgeving waar ze controle hebben en beslissingen kunnen nemen.
Geel (Invloed): Gele stijlen krijgen energie van sociale interacties en creatieve activiteiten. Tijd doorbrengen met vrienden, deelnemen aan groepsactiviteiten en nieuwe, inspirerende ideeën opdoen kunnen hen helpen herstellen van stress.
Groen (Stabiliteit): Groene stijlen ontspannen door rust en regelmaat. Tijd doorbrengen in een vertrouwde omgeving, eenvoudige taken uitvoeren en consistentie in hun dagelijkse routine helpt hen om stress te verminderen. Ze waarderen harmonie en vermijden conflicten, wat helpt bij hun herstel.
Blauw (Consistentie): Blauwe stijlen laden op door structuur en orde. Ze vinden rust in analytische taken, het organiseren van hun omgeving en het werken volgens een duidelijk plan. Rustige, solitaire activiteiten zoals lezen of wandelen in de natuur kunnen hen helpen om te ontspannen.

Conclusie

Door bewust te zijn van je DISC-stijl en de bijbehorende stressreacties, kun je beter inspelen op je eigen behoeften en effectiever omgaan met stress. Het kennen van je eigen copingstijl en het inzetten van passende herstelstrategieën helpt niet alleen bij het verminderen van stress, maar draagt ook bij aan een gezonder en gelukkiger leven.

Heb je vragen of wil je meer weten over DISC? Neem dan gerust contact met ons op via 020 – 2442 838 of info@zelforganisatiefabriek.nl. Heb je interesse in een DISC training? Vraag dan vrijblijvend een offerte aan voor een voorstel op maat.

Dit blog is onderdeel van een reeks over DISC. Zo hebben we blogs over allemaal verschillende toepassingen voor DISC of welke dieper in gaan op de theorie van DISC. Benieuwd? We hebben er hier nog een paar voor je op een rijtje gezet:

Bij het schrijven van dit blog heb ik gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

[1] Harvard Business Review. “On Mental Toughness” Harvard Business Review, Article: “Stress can be a good thing if you know how to use it” – A. Crum & T. Crum

[2] Posella, D. op https://web.sbu.edu/psychology/lavin/daniella.htm

[3] Zimbardo, P. (2020). “Psychologie, Inleiding” Pearson.

[4] B. Rosenberg Geweldloze Communicatie – ontwapenend, doeltreffend en verbindend (2011)

[5] Steensma (2011) Mensen Arbeid en Organisatie