Iedere organisatie moet zichzelf vernieuwen. In een wereld die sneller verandert dan ooit tevoren kun je je als organisatie niet permitteren te blijven doen wat je altijd al deed. Als je niet meeverandert zul je over tijd je relevantie verliezen voor klanten.
Want zeg eerlijk: wil jij je pakketje liever vandaag of over een week in huis hebben? Wil je liever met een app betalen of met een acceptgiro? Wil je naar een ziekenhuis dat de nieuwste apparatuur inzet of wil je je vasthouden aan technologie uit de jaren tachtig? Wil je dat jouw kinderen online gepersonaliseerde vakken volgen die hen interesseren of wil je standaardlessen waarbij veel kinderen afgehaakt in de klas zitten? Wil je via WhatApp aan de gemeente kunnen doorgeven dat er een prullenbak in de brand staat of wil je een formulier invullen en opsturen waarin je dit aangeeft?
Innovatie is een noodzaak.
In dit blog lees je over het effect van zelforganisatie en persoonlijk leiderschap op innovatie. Je leert onder andere over:
- Hoe zelforganisatie en zelfsturing ruimte biedt voor persoonlijk leiderschap
- Het effect van persoonlijk leiderschap op innovatie
Alles over innovatie leren? Bekijken dan eens deze innovatie training (4-daagse innovatie bootcamp) van onze zusterorganisatie
Zelforganisatie of zelfsturing geeft ruimte voor persoonlijk leiderschap
De huidige kenniseconomie bestaat uit een groot aandeel hoogopgeleide mensen. Zij zijn veelal op bepaalde vlakken beter toegerust voor het werk dan hun leidinggevenden of managers. In veel organisaties is er een duidelijke behoefte op de werkvloer om bureaucratie en het aantal managementlagen te verminderen. Het is daarom niet gek dat steeds meer organisaties (bijvoorbeeld in de zorg, overheid, onderwijs) ervoor kiezen om te werken met zelfsturende of zelforganiserende teams.
Zo wint de zelfsturende organisatie aan populariteit.
Let op: in deze post gebruiken we de termen zelforganisatie en zelfsturing door elkaar. Weten wat het verschil precies is? Lees dit blog
Een zelforganiserend team is verantwoordelijk voor het behalen van organisatiedoelstellingen. Hiertoe organiseert en monitort het team zichzelf (binnen kaders). Bovendien heeft het team een hoge mate van autonomie en neemt het zelf besluiten.
In een dergelijk team is er dus geen teamleider. We zijn gewend dat een teamleider de leiding neemt.
Valt dan zonder teamleider de leiding weg?
Dat is gelukkig niet het geval. Het creëert juist ruimte voor een nieuw soort leiderschap.
Dit noemen we persoonlijk leiderschap.
Persoonlijk leiderschap betekent dat iedereen leiderschap vertoont. Zo ontwikkel je innerlijke kwaliteiten als zelfvertrouwen en zelfbewustzijn, vaardigheden als flexibiliteit en daadkracht, werk je aan een gewenste cultuur binnen het team, en zet je een structuur neer die de samenwerking binnen jouw team ondersteunt.
Persoonlijk leiderschap is een van de cruciale competenties voor zelfsturende teams.
Persoonlijk leiderschap stimuleert communicatie
Een shift van centraal leiderschap (met een teamleider) naar gedistribueerd leiderschap (persoonlijk leiderschap bij individuele teamleden) leidt tot meer communicatie en uitwisseling van informatie.
Waar voorheen informatie verticaal door de organisatie heen stroomde, stroomt de informatie nu veel rijker binnen het zelforganiserende team.
Bovendien kan er in een zelforganiserend team geen keuze gemaakt worden op basis van hiërarchisch overwicht. Hierdoor moeten teamleden moeite doen om elkaar te begrijpen; anders gezegd, ze moeten communiceren.
Vaak blijft er toch een rol voor traditioneel leidinggevenden weggelegd, lees ook: leidinggeven aan zelfsturende teams
Communicatie in teams leidt tot innovatie
Informatie-uitwisseling heeft een positieve invloed op innovatie. Als men informatie uitwisselt dan zijn er meer mensen sneller op de hoogte wanneer nieuwe uitdagingen zich voordoen en ontstaat er kruisbestuiving als het gaat om nieuwe ideeën.
Innovatie ontstaat daar waar verschillende informatiebronnen samengevoegd worden, waar diverse perspectieven worden overwogen, en waar collega’s een goede relatie hebben.
Persoonlijk leiderschap resulteert in commitment richting de organisatie en daardoor in innovatie
Het is aangetoond dat mensen die persoonlijk leiderschap (kunnen) vertonen loyaler zijn aan de organisatie waar zij werken. Binnen een organisatie waar men persoonlijk leiderschap waardeert hebben we het niet over het controleren van medewerkers, maar over het betrekken van medewerkers.
In diverse studies is aangetoond dat loyale medewerkers creatiever zijn. Opvallend is dat er voor loyale medewerkers geen directe beloning hoeft te staan tegenover innovatief gedrag.
Zie het zo: wie zichzelf kent en zichzelf mag en kan zijn in werk zal loyaal zijn. En loyale mensen vertonen meer creatief gedrag en dat leidt tot innovatie.
Persoonlijk leiderschap zorgt voor diversiteit in perspectieven en daardoor voor innovatie
Als ieder teamlid persoonlijk leiderschap vertoont en er geen centrale leider is dan wordt iedereen uitgedaagd om voortdurend zelf na te denken en zelf verantwoordelijkheid te nemen. Daardoor zoeken mensen voortdurend pro-actief naar informatie binnen en buiten de organisatie.
Door het zoeken van nieuwe informatie ontstaan diverse rijke perspectieven binnen het team. Omdat teams zelf mogen nadenken over hoe zij doelen bereiken en zichzelf organiseren stimuleert zelforganisatie het delen van individuele perspectieven.
Diverse perspectieven en afwijkende meningen zorgt uiteindelijk voor een bron aan informatie waaruit innovatieve ideeën ontstaan.
Wil jij met zelfsturing of persoonlijk leiderschap aan de slag?
Bij de Zelforganisatie Fabriek zijn we gespecialiseerd in zelforganisatie en persoonlijk leiderschap. Volg een van onze trainingen of breng zelforganisatie naar een volgende stap met een van onze teamcoaches. Behoefte om eerst even contact te hebben? Je kunt ons bereiken op 020 – 2442 838 of info@zelforganisatiefabriek.nl.
In dit blog heb ik gebruik gemaakt van inzichten uit dit artikel: Muthusamy, S. K., Wheeler, J. V., & Simmons, B. L. (2005). Self-managing work teams: enhancing organizational innovativeness.
