Als we kijken naar hoe de gemiddelde mens zijn tijd doorbrengt, zien we dat de meesten van ons dat grotendeels doen op basis van gewoontes. We werken dagelijks onze taken af en herhalen steeds dezelfde patronen, zonder ons af te vragen of er ruimte is voor verbetering. We vragen ons niet af wat we eigenlijk willen behalen. Want wat willen we uit het leven halen? Een goed voorbeeld hiervan is door een reclame van een paar jaar geleden met de slogan: “Waar zijn wij nou helemaal mee bezig?”. Dit is waar zelfevaluatie om de hoek komt kijken.
Wat is zelfevaluatie?
Om te beginnen wat is zelfevaluatie? Zelfevaluatie is het proces van bewust reflecteren op jezelf, je acties, prestaties en patronen. Het helpt je om inzicht te krijgen in je sterke en zwakke punten, en groeimogelijkheden. Omdat je hiermee je gedrag en keuzes kritisch bekijkt en ziet waar je eventuele aanpassingen wilt doen, is het een krachtig instrument voor persoonlijke groei, zowel op het gebied van werk als privé.
Zelfevaluatie en zelfbewustzijn
Wij mensen hebben de bijzondere gave van het zelfbewustzijn. Wij zijn namelijk in staat om als het ware van een afstand naar onszelf te kijken. Daarbij zullen sommige dingen je bevallen en andere juist weer niet. Als je daadwerkelijk aan zelfevaluatie doen dan is het belangrijk dat je alle aspecten van je eigen gedrag onder ogen wilt zien. Dit houdt in dat je eerlijk naar jezelf moet kijken en zowel de sterke als de zwakke punten moet opmerken. Dat kan soms confronterend zijn, maar het is een cruciale stap om jezelf te verbeteren. Als je jezelf van een afstand bekijkt, zie je op het eerste gezicht misschien alleen de sterke punten, die je verder kunt ontwikkelen. En daarna zie je je zwakke plekken, eigenschappen of gewoontes waar je vanaf wilt om te kunnen groeien.
Verantwoordelijkheid voor je gedrag nemen
In zijn boek: “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap” stelt Stephen Covey dat succesvolle mensen door de eeuwen heen een aantal gewoontes met elkaar gemeen hadden, die fundamenteel bijdroegen aan hun succes en geluk. De eerste gewoonte, die waar alle andere mee staan of vallen, noemde hij: “Wees proactief”. Daarmee bedoelt hij vooral: neem de verantwoordelijkheid over je eigen gedrag. Uiteraard heb je de omstandigheden niet altijd gekozen. Maar hoe je op die omstandigheden reageert, is altijd je eigen keuze. Jij bent daar als enige verantwoordelijk voor. Door deze gedachte te omarmen houd je constant zelf het roer in handen, in plaats van dat je externe factoren of andere mensen de schuld geeft als iets niet lukt. Daarnaast zei Jean-Paul Sartre: “Vrijheid is wat je doet met wat je is aangedaan”. Wij hebben die vrijheid altijd. Dat betekent dat je bereid moet zijn om je eigen reacties, keuzes en gedrag eerlijk onder ogen te blijven zien en aan zelfevaluatie te doen om te zien of je achter je eigen gedrag kunt blijven staan. Bij gezonde zelfevaluatie hoort wel dat je jezelf toestaat om fouten te maken en ervan te leren.
Doelen (bij)stellen en koers houden
Een ander belangrijk aspect van zelfevaluatie is dat het je in staat stelt om je doelen en ambities duidelijk te blijven definiëren. Daarbij kan het goed zijn om voor jezelf prioriteiten te stellen die bij jouw doelen passen. Zelfevaluatie helpt je niet alleen om te bepalen of je nog op de goede weg bent om je doelen te bereiken, maar ook om je doelen bij te stellen als dat nodig is. Misschien realiseer je je tijdens het evaluatieproces dat je doelen voor jou helemaal niet meer relevant of haalbaar zijn. In dat geval kun je nieuwe doelen stellen die beter aansluiten bij je huidige situatie en ambities. Zelfevaluatie helpt je om gefocust te blijven en je energie te richten op wat echt belangrijk is voor jouw persoonlijke groei.
Zelfevaluatie en samenwerking
Als je bereid bent om je eigen gedrag, gedachten, reacties, etc. te evalueren, wordt het ook makkelijker om feedback van anderen te accepteren. Of er op zijn minst voor open te staan, omdat het kan bijdragen aan je eigen ontwikkeling. In iedere vorm van samenwerken is het kunnen uitwisselen van feedback een belangrijke factor voor succes. Zowel de bereidheid tot zelfevaluatie als het openstaan voor feedback nodigt anderen uit hetzelfde te doen, zodat je op die manier bijdraagt aan een groeimindset. Een groeimindset kun je omschrijven als de overtuiging dat onze capaciteiten niet beperkt zijn, maar dat we kunnen groeien en verbeteren. Als je bereid bent om uit je comfortzone te stappen en nieuwe uitdagingen aan te gaan, is de kans dat je meer kunt bereiken groter, zelfs als het niet in één keer lukt.
Zelfevaluatie en drijfveren
Ten slotte helpt zelfevaluatie je om jezelf beter te begrijpen en te ontdekken wat jou drijft. Je kunt erdoor reflecteren op wat je motiveert en voldoening geeft. Door te begrijpen wat echt belangrijk voor jou is, kun je keuzes maken die in lijn staan met je waarden en doelen. Zelfevaluatie stelt je in staat om een meer authentiek en bevredigend leven te leiden, omdat je beslissingen neemt die in overeenstemming zijn met wie jij werkelijk bent.
Ook interessant:
- Perfectionisme loslaten: zo krijg je meer gedaan op een fijnere manier
- 4 voorbeelden van persoonlijke doelen en hoe stel je ze?
- Uitstelgedrag aanpakken: effectief aan de slag met deze 5 stappen
Heb je vragen of wil je meer weten over time management? Neem dan gerust contact met ons op via 020 – 2442 838 of info@zelforganisatiefabriek.nl. Heb je interesse in een training Time Management? Vraag dan vrijblijvend een offerte aan voor een voorstel op maat.
